Auto te Water

Nederland is, zeker in vergelijking met de meeste andere Europese landen, een zeer waterrijk gebied. Veel wegen lopen parallel aan sloten, meren, rivieren en kanalen. Hierdoor bestaat er het risico dat weggebruikers te water raken. Dergelijke incidenten zijn vaak ernstig van aard. In meer dan 70% van de gevallen gaat het om een personenauto.

Ieder jaar raken in Nederland gemiddeld 750 tot 800 auto’s in het water. Daarbij komen rond de 30 mensen door verdrinking om het leven (schatting door de SWOV). Ter vergelijking: in Scandinavische landen is dat 1 – 4 doden per jaar. In Nederland zijn er 678 dodelijke slachtoffers gevallen in het verkeer (2018). Bijna 10 % van de slachtoffers zijn betrokken bij een Auto te Water ongeval.

Het ontsnappen uit een voertuig dat in het water is geraakt, vergt in een korte tijdsspanne het uiterste van de inzittenden. Uit onderzoek is gebleken, dat mensen nog altijd weinig weten van het te water raken van een auto. Ze weten  veelal niet dat de auto enige tijd blijft drijven. Ook is bij velen onbekend dat men direct moet beginnen met ontsnappen en dus niet moet wachten tot de auto voldoende is volgestroomd om een portier te kunnen openen. Mensen weten ook niet welke ruit ze moeten stuk slaan als ze ramen of deuren niet open kunnen krijgen. Velen kiezen voor de zeer sterke (gelaagde en gelijmde) voorruit in plaats van een gemakkelijker te breken zijruit. Ook weet men niet waar de ruit moet worden geraakt. Tweederde van de mensen zou het midden van een ruit proberen stuk slaan, terwijl een hoek te prefereren is. Tenslotte blijkt slechts een kleine minderheid een life hammer in de auto te hebben. Met zo’n hamer is de ruit gemakkelijker stuk te krijgen; deze is echter niet verplicht. Wanneer ze deze wel bij zich hebben zijn ze vaak op de verkeerde plaats bevestigd. Een training ‘auto te water’ draagt enerzijds bij aan de bewustwording van de risico’s van het te water raken van een auto en anderzijds worden cursisten zo theoretisch en praktisch voorbereid op het zichzelf en/of anderen redden in dergelijke gevallen.

Een grote groep weggebruikers die het risico loopt op het te water raken met de auto betreft werknemers die voor hun werkgever veel ‘en route’ zijn. Denk onder andere aan koeriers, servicemonteurs, medewerkers van  overheidsinstanties (handhavers, politiepersoneel, medewerkers waterschap, etc.), vertegenwoordigers. Een zorgvuldig opgestelde RI&E zal dit risico ook als zodanig onderkennen. Door de desbetreffende werknemers een training ‘auto te water’ te laten volgen, voldoet de werkgever ook op dit vlak aan ‘goed werkgeverschap’ zoals dat in de Arbowet is opgenomen (het voorkomen en beperken van risico’s voor veiligheid en gezondheid van werknemers).

En het is zeker te overwegen om een training ‘auto te water’, toe te voegen aan de opleiding voor het rijbewijs B. Dit wordt door diverse instanties, waaronder Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV), Vereniging Rijschool Belang (VRB), Veilig verkeer Nederland (VVN) en Brandweer Nederland, al enkele jaren aanbevolen. 

In samenwerking met IBKI (examinering en certificering voor de mobiliteitsbranche) is aanvullend op het taakgebied ‘Auto te Water’ een optionele module ontwikkeld ten behoeve van rijinstructeurs. Het doel van deze ‘Module Rijinstructeur’ is tweeledig: Enerzijds is er het feit dat rijinstructeurs veel met hun lesauto onderweg zijn en daardoor meer kans maken om direct (eigen auto) of indirect (een andere auto) betrokken te raken bij een auto te water. Anderzijds is er bij rijinstructeurs de behoefte aan kennis en handvatten aangaande ‘auto te water’, zodat zij deze materie kunnen inbrengen in hun lessen aan leerlingen.

Onderwerpen in de training Auto te Water:

- theorie auto te water (oorzaken, gevaren, hoe te handelen);

- jezelf redden;

- inzittenden redden;

- als omstander inzittenden redden;

- drijvende auto versus gezonken auto.

Omdat er sprake is van meerdere doelgroepen voor deze certificatieregelingen, is voorzien in 2 optionele modules:

- Module Reanimatie;

- Module Rijinstructeur.

Men doorloopt altijd minimaal 1 van deze 2 optionele modules.

Bij de implementatie van de voornoemde training is gekozen voor het model van certificatie zoals dat is omgeschreven in de norm NEN-EN-ISO-IEC 17024 (afgekort: ISO 17024). Daarbij  dienen cursisten middels het slagen voor een examen aan te tonen over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken om in aanmerking te komen voor toekenning van het persoonscertificaat ‘Auto te Water’. 

Geldigheid certificaat: 2 jaar.